- Szczegóły
W 2020 roku weszła w życie ustawa, na mocy której można do Instytutu Pamięci Narodowej zgłaszać miejsce pochówku Weteranów w celu wpisu do ewidencji grobów Weteranów walk o wolność i niepodległość Polski.
Aby miejsce Weterana znalazło się na tejże liście należy wypełnić wniosek, który znajdziecie Państwo pod tym adresem:
Wniosek jest dość szczegółowy, do tego wniosku należy załączyć akt zgonu i zdjęcia stanu faktycznego grobu oraz potwierdzenie, że np. dany Weteran był Powstańcem Wielkopolskim.
Jeśli IPN wyda pozytywną decyzję można się ubiegać o sfinansowanie remontu lub renowacji nagrobka. Wniosek i szczegółowe informacje znajdą Państwo pod tym adresem:
A ewidencję już wpisanych znajdziecie Państwo tu:
Wyżej wymienione dokumenty należy kierować pod adres:
Naczelnik Oddziałowego Biura Upamietniania
Walki i Męczeństwa
Wojciech Chałupka
ul. Rolna 45 A
61 – 487 Poznań
- Szczegóły
Burmistrz Gminy i Miasta Witkowo zobowiązuje się zapewnić dostępność strony internetowej witkowo.pl zgodnie z ustawą z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Oświadczenie w sprawie dostępności ma zastosowanie do Oficjalny Serwis Informacyjny Urzędu Gminy i Miasta w Witkowie
Data publikacji strony internetowej: 03.08.2018 r.
Data ostatniej dużej aktualizacji: 01.12.2019
Strona internetowa jest zgodna z ustawą o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych.
Oświadczenie sporządzono dnia 31.03.2020 r. Deklarację sporządzono na podstawie samooceny przeprowadzonej przez podmiot publiczny.
Na stronie internetowej można korzystać ze standardowych skrótów klawiaturowych.
Informacje zwrotne i dane kontaktowe
W przypadku problemów z dostępnością strony internetowej prosimy o kontakt. Osobą odpowiedzialną jest Krzysztof Dziel adres poczty internetowej Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. o udostępnienie informacji niedostępnej oraz składać skargi na brak zapewnienia dostępności.
Każdy ma prawo do wystąpienia z żądaniem zapewnienia dostępności cyfrowej strony internetowej, aplikacji mobilnej lub jakiegoś ich elementu. Można także zażądać udostępnienia informacji w formach alternatywnych, na przykład odczytanie niedostępnego cyfrowo dokumentu, opisania zawartości filmu bez audiodeskrypcji itp. Żądanie powinno zawierać dane osoby zgłaszającej żądanie, wskazanie, o którą stronę internetową lub aplikację mobilną chodzi oraz sposób kontaktu. Jeżeli osoba żądająca zgłasza potrzebę otrzymania informacji w formie alternatywnej, powinna także określić formę tej informacji.
Podmiot publiczny powinien zrealizować żądanie niezwłocznie i nie później, niż w ciągu 7 dni. Jeżeli dotrzymanie tego terminu nie jest możliwe, podmiot publiczny niezwłocznie informuje o tym, kiedy realizacja żądania będzie możliwa, przy czym termin ten nie może być dłuższy niż 2 miesiące. Jeżeli zapewnienie dostępności nie jest możliwe, podmiot publiczny może zaproponować alternatywny sposób dostępu do informacji.
W przypadku, gdy podmiot odmówi realizacji żądania zapewnienia dostępności lub alternatywnego dostępu do informacji, można złożyć skargę na takie działanie.
Po wyczerpaniu wszystkich możliwości skargę można przesłać także do Rzecznika Praw Obywatelskich.
Dostępność architektoniczna
Urząd Gminy i Miasta w Witkowie, ul. Gnieźnieńska 1, 62-230 Witkowo
Do budynku prowadzi 1 wejścia od ul. Gnieźnieńskiej, przy schodach znajduje się podjazd dla wózków.
Dla osób na wózkach dostępny jest tylko korytarz i pomieszczenia na parterze. W budynku nie ma windy.
Toaleta dla osób niepełnosprawnych znajduje się na parterze, na wprost klatki schodowej.
Na parkingu przed budynkiem wyznaczono 1 miejsca parkingowe dla osób niepełnosprawnych.
Do budynku i wszystkich jego pomieszczeń można wejść z psem asystującym i psem przewodnikiem.
W urzędzie nie ma pętli indukcyjnych.
W budynku nie ma oznaczeń w alfabecie brajla ani oznaczeń kontrastowych lub w druku powiększonym dla osób niewidomych i słabo widzących, nie można skorzystać z tłumacza języka migowego dla osób głuchych.
Więcej informacji o dostępności cyfrowej można znaleźć na stronie Ministerstwa Cyfryzacji poświęconej temu tematowi.
INFORMACJA O URZĘDZIE GMINY I MIASTA WITKOWO W JĘZYKU ŁATWYM DO CZYTANIA – ETR (EASY TO READ)
Urząd Gminy i Miasta w Witkowie, czyli w skrócie urząd znajduje się przy ulicy Gnieźnieńskiej 1 w Witkowie.
Powyżej zdjęcie budynku urzędu od strony ulicy Gnieźnieńskiej.
Jest to budynek, w którym pracują burmistrz i urzędnicy. Budynek ma jedno wejście od strony głównej drogi, przy ulicy Gnieźnieńskiej 1.
Burmistrz jest jednocześnie kierownikiem urzędu.
Burmistrzem Gminy i Miasta Witkowo jest Pan Marian Gadziński.
Burmistrzowi w pracy pomagają Zastępca Burmistrza, Sekretarz Gminy, Skarbnik Gminy oraz pracownicy poszczególnych referatów.
Czym zajmuje się Urząd? Urząd wykonuje różne zadania:
- załatwia sprawy z zakresu urzędu stanu cywilnego (np. wydaje dowody osobiste, prowadzi spis ludności w gminie itp.)
- organizuje ogłoszone wybory: do Sejmu i Senatu, na Prezydenta Polski, wybory radnych, sołtysów itd.
- zajmuje się bezpieczeństwem i ochroną przeciw pożarową w gminie,
- zajmuje się ochroną zabytków,
- współpracuje z organizacjami pozarządowymi,
- zajmuje się rolnictwem,
- zajmuje się budżetem gminy,
- zajmuje się ustaleniem wysokości podatków i opłat,
- zajmuje się planowaniem przestrzeni w gminie,
- robi remonty i buduje nowe potrzebne budynki, oświetlenie,
- buduje i naprawia drogi gminne,
- zajmuje się ochroną i kształtowaniem środowiska i ochrony przyrody,
- organizuje i nadzoruje gospodarkę śmieciową na terenie gminy,
- prowadzi spis firm, na terenie gminy,
Kontakt z pracownikami urzędu:
Zapraszamy Was do urzędu od poniedziałku do piątku.
w godzinach:
Poniedziałek 8.00 – 16.00
Wtorek – Piątek 7.30 – 15.30
Jeśli chcesz się z nami skontaktować telefonicznie, zadzwoń na numer: 61 477 81 94. Możesz też wysłać e-mail na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Żeby załatwić sprawy w urzędzie możesz:
- Napisać pismo i wysłać je na adres: Gnieźnieńska 1, 62-230 Witkowo
- Przynieść pismo do biura informacji: Biuro informacji to miejsce, w którym można zostawić pisma, podania, dokumenty. Tutaj też dostaniesz specjalne druki, które będą potrzebne do załatwienia sprawy.
- Możesz wrzucić dokumenty do skrzynki podawczej, która znajduje się przy wejściu do urzędu.
- Napisać pismo i wysłać je za pomocą platformy e-PUAP: epuap.gov.pl e-PUAP to skrót nazwy Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej (do tego potrzebny jest Internet i swoje konto w e-PUAP).
Jak trafić do biura informacji?
Wchodzisz głównym wejściem – od ulicy Gnieźnieńskiej. Przy drzwiach do urzędu znajduje się domofon. Należy wybrać i zadzwonić pod numer 1.
Tak wygląda wejście do urzędu.
Widok po wejściu do urzędu.
Do biura informacji dostaniesz się wchodząc po małych schodkach i skręcając w lewo.
Tak wygląda biuro informacji.
Jeśli przyjedziesz do nas autem, zaparkuj na specjalnie oznaczonym miejscu. Po prawej stronie budynku urzędu znajduje się parking, ze specjalnie wydzielonymi miejscami postojowymi.
Człowiek na wózku – symbol oznaczający osobę niepełnosprawną, literka P oznacza parking dla osoby z niepełnosprawnościami.
Przy wejściu do urzędu znajduje się skrzynka podawcza, do której możesz wrzucić wypełniony wniosek, pismo lub dokument. Jeżeli jesteś pewny, że wypełniłeś go poprawnie skorzystaj z naszej skrzynki, Wrzuć go do środka. Codziennie nasz pracownik wyciąga z niej dokumenty i przekazuje je do odpowiednich pracowników.
Zapraszamy! Jesteśmy do Twojej dyspozycji !
Tekst łatwy do czytania ETR - Urząd Gminy i Miasta w Witkowie.pdf
- Szczegóły
Informacja na temat zgłaszania się mieszkańców do udziału w debacie nad Raportem o stanie Gminy i Miasta Witkowo za 2018 rok.
- Przedstawienie Raportu oraz Debata nad Raportem o stanie Gminy i Miasta Witkowo za rok 2018 odbędzie się na sesji Rady Miejskiej w Witkowie w dniu 27 czerwca 2019 roku.
Sesja odbędzie się w Urzędzie Gminy i Miasta w Witkowie w sali posiedzeń nr 1. Rozpoczęcie sesji o godzinie 12:00.
- Nad raportem zostanie przeprowadzona debata, w której biorą udział Radni oraz mogą zabierać głos mieszkańcy Gminy i Miasta Witkowo.
Mieszkaniec, który chciałby zabrać głos w debacie składa do Przewodniczącego Rady Miejskiej w Witkowie pisemne zgłoszenie, poparte co najmniej 20 podpisami pełnoletnich mieszkańców Gminy i Miasta Witkowo.
Zgłoszenie mieszkańca do udziału w debacie składa się najpóźniej w dniu 26 czerwca 2019 roku, jest to dzień poprzedzający sesję, podczas której ma być przedstawiony Raport.
- Zgłoszenia przyjmowane będą w Urzędzie Gminy i Miasta w Witkowie – pok. 26, w godzinach pracy Urzędu.
Zgłoszenie zawiera imię, nazwisko i adres zamieszkania mieszkańca Gminy i Miasta Witkowo zamierzającego wziąć udział w debacie oraz co najmniej 20 podpisów osób udzielających poparcia – wzór zgłoszenia stanowi załącznik do informacji.
Wzór zgłoszenia można otrzymać w Urzędzie Gminy i Miasta w Witkowie pok. 26.
Zgłoszenia mieszkańców dokonane po 26 czerwca 2019 roku nie będą rozpatrywane.
- Mieszkańcy będą mogli zabrać głos w debacie nad Raportem o stanie Gminy i Miasta Witkowo za 2018 rok wg kolejności zgłoszeń.
Liczba mieszkańców mogących zabrać głos w debacie wynosi 15, zgodnie z art. 28aa ust. 8 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. 2019 poz. 506).
- Niniejsza informacja wraz z wzorem zgłoszenia mieszkańca Gminy i Miasta Witkowo do udziału w debacie nad Raportem o stanie Gminy i Miasta Witkowo zamieszczona zostanie w Biuletynie Informacji Publicznej Gminy i Miasta Witkowo bip.witkowo.pl, na stronie internetowej gminy i miasta www.witkowo.pl oraz w sposób zwyczajowo przyjęty na tablicach ogłoszeń.
- Szczegóły
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i 2 Ogólnego Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. (dalej RODO) informujemy, że:
- Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest Burmistrz Gminy i Miasta Witkowo z siedzibą w Witkowie, ul. Gnieźnieńskia 1, 62-230 Witkowo, tel. 61 4778194, email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- W sprawach związanych z danymi osobowymi można kontaktować się z pod adresem: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Pani/Pana dane osobowe przetwarzane będą w celu wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na Administratorze, na podstawie art. 6 ust. 1 lit. c RODO, bądź wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej powierzonej Administratorowi, na podstawie art. 6 ust. 1 lit. e RODO.
- W związku z przetwarzaniem danych w celu wskazanym powyżej, Pani/Pana dane osobowe mogą być udostępniane innym odbiorcom lub kategoriom odbiorców danych osobowych, którymi mogą być:
- podmioty upoważnione do odbioru Pani/Pana danych osobowych na podstawie odpowiednich przepisów prawa.
- podmioty, które przetwarzają Pani/Pana dane osobowe w imieniu Administratora na podstawie zawartej umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych (tzw. podmioty przetwarzające).
- Pani/Pana dane osobowe nie będą przekazywane do państw trzecich.
- Pani/Pana dane osobowe będą przetwarzane przez okres niezbędny do realizacji wskazanego powyżej celu przetwarzania, w tym również obowiązku archiwizacyjnego wynikającego z przepisów prawa.
- W związku z przetwarzaniem przez Administratora danych osobowych przysługuje Pani/Panu prawo: dostępu do treści danych, do sprostowania danych, do usunięcia danych, do ograniczenia przetwarzania danych, do przenoszenia danych, do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych.
- (Uwaga: realizacja powyższych praw musi być zgodna z przepisami prawa, na podstawie których odbywa się przetwarzanie danych oraz RODO, a także m. in. z zasadami wynikającymi z kodeksu postępowania administracyjnego czy archiwizacji).
- Ma Pani/Pan prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego, tj. Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
- Podanie przez Panią/Pana danych osobowych jest:
- warunkiem prowadzenia sprawy w Urzędzie Gminy i Miasta w Witkowie i wynika z przepisów prawa.
- dobrowolne, jednak niezbędne do załatwienia sprawy w Urzędzie Gminy i Miasta w Witkowie.
- Pani/Pana dane nie będą poddawane zautomatyzowanemu podejmowaniu decyzji, w tym również profilowaniu.
- Szczegóły
Gmina Witkowo należy do regionów rolniczo-turystyczno-usługowych, więc jest doskonałym miejscem do inwestowania i wypoczynku. Mieszkańcy trudnią się przede wszystkim: usługami, rolnictwem, drobną wytwórczością oraz działalnością związaną z turystyką i rekreacją.
Jedną z najważniejszych gałęzi gospodarki jest rolnictwo. Na terenie gminy znajduje się 900 indywidualnych gospodarstw rolnych, których średnia wielkość wynosi 15 ha i stale wzrasta. Użytki rolne w klasach II - VI zajmują 12. 147 ha, a wskaźnik bonitacji dla gminy oscyluje na poziomie 0.94. Do najczęściej uprawianych produktów roślinnych należą: rośliny konsumpcyjne (pszenica, rzepak), rośliny przemysłowe takie jak: rzepak ozimy, buraki cukrowe i ziemniaki oraz rośliny pastewne, tj. zboża paszowe i kukurydza. Produkcja zwierzęca opiera się na chowie bydła mlecznego i trzody chlewnej.
Charakterystyczne cechy rolnictwa Gminy Witkowo to wysoki poziom kultury rolnej i gospodarowania, dzięki którym możliwa jest wysoka wydajność produkcji, pomimo przeciętnych warunków glebowych, klimatycznych oraz niewystarczającego poziomu zasobów wodnych.
Od lat priorytetem dla władz gminy jest tworzenie warunków odpowiednich dla funkcjonowania małej i średniej przedsiębiorczości, co zaowocowało znacznym jej rozwojem. Na terenie gminy działalność prowadzi obecnie ponad 700 podmiotów gospodarczych, wśród których przeważają jednostki handlowe i budowlane oraz firmy zajmujące się obsługą nieruchomości i przetwórstwem. Są to 3. Skrzydło Lotnictwa Transportowego w Powidzu oraz 33. Baza Lotnictwa Transportowego w Powidzu.
Od 1945 r. gospodarka gminy była ściśle związana z 7. Pułkiem Lotnictwa Bombowo-Rozpoznawczego w Powidzu, w którym zatrudnienie znajdowała znaczna liczba mieszkańców. Zlokalizowana niedaleko Witkowa jednostka wojskowa i lotnisko należą do największych tego typu obiektów w Europie i odgrywają ważną rolę w gospodarce Gminy Witkowo.
Dzisiejsze tempo życia i szybki rozwój techniki sprawia, że nowoczesna infrastruktura i właściwy sposób zarządzania stanowią podstawę wysokiej jakości życia mieszkańców. Do osiągnięcia właściwego poziomu rozwoju gminy niezbędne są działania zwiększające atrakcyjność inwestycyjną oraz konkurencyjność.
- Szczegóły
Gmina Witkowo kryje w sobie wiele tajemnic i nie zbadanych dotąd historii. Nie brak tu miejsc, z którymi wiążą się zagadkowe opowieści i legendy, przekazywane z pokolenia na pokolenie. Na terenie całej gminy można znaleźć liczne ślady przeszłości. Wiemy, że we wsiach Chłądowo i Małachowo Złych Miejsc znajdują się grodziska wczesno-średniowieczne z czasów Mieszka I.
Istnienie dwóch tajemniczych osad wiąże się z Wiekowem. Pierwsza umiejscowiona jest na wzniesieniu na półwyspie Jeziora Niedzięgiel. Drugą znacznie ciekawszą odkryto na polu znajdującym się na północ od obecnej zabudowy wiejskiej. Kolejne osady odkryto w okolicach wsi Ostrowite Prymasowskie.
Świadectwem wydarzeń minionych lat są znaleziska dokumentujące te fakty np.: figurka „Izys” z brązu wykopana w miejscowości Małachowo Złych Miejsc, duży skarb monet polskich i żydowskich – brakteatów odnaleziony w Witkowie.
Historia tego obszaru sięga XII wieku. W tym czasie znana już była osada położona wśród rozległych lasów zwanych Puszczą Mokowską, na której miejscu rozwinęło się miasto Witkowo. W dokumentach po raz pierwszy nazwę miejscowości wspomniano w 1363 r. Wzmianka ta dotyczyła pochodzącego z Witkowa Marcina, plebana w Tulcach. Godne odnotowania jest również to, że w XV w. wykształcony w Akademii Krakowskiej proboszcz z Witkowa Wincenty Kot osiągnął godność arcybiskupa gnieźnieńskiego i Prymasa Polski. Ważnym momentem w historii Witkowa było uzyskanie w 1676 r. praw miejskich, a w 1684 r. przywileju organizowania jarmarków.
Ponowienie lokacji zatwierdzone przez króla Stanisława Augusta nastąpiło w 1782 r. Dzięki kronikom wiemy, że przez ten region już w XV stuleciu przebiegały ważne szlaki handlowe. W 1887 r. powołano Powiat Witkowski (istniał do 1927 r.), który oprócz Witkowa objął miasta: Czerniejewo, Mielżyn, Powidz.
Właścicielami Witkowa był wywodzący się ze Śląska, rycerski ród Korzboków, a następnie szlacheckie rodziny Spławskich, Przyjemskich, Kaczkowskich, Działyńskich, Sułkowskich, Wołłowiczów.
Piękną kartę w historii dziejów Witkowa zapisał jego dziedzic Antoni Sułkowski – późniejszy wojewoda gnieźnieński, który po pierwszym rozbiorze Polski bronił przynależności miasta do Rzeczpospolitej.
Witkowianie zawsze mieli w swoim sercu Ojczyznę i stawiali ją na pierwszym miejscu. Znani ze swojego patriotyzmu i gotowości do oddania życia w obronie kraju mieszkańcy brali udział w insurekcji kościuszkowskiej, wspierali wojska Napoleona, angażowali się także w działania wspierające powstanie listopadowe i styczniowe.
Bohaterscy mieszkańcy Witkowa uczestniczyli w przygotowaniu oraz brali udział w ciężkich walkach Powstania Wielkopolskiego. Dzielnie walczyli m.in.: w bojach o Żnin, Szublin, Rynarzewo i Nakło. Oddział liczący ponad pięćdziesięciu powstańców pod dowództwem Stanisława Połczyńskiego i Ignacego Jezierskiego przyczynił się także do zwycięstwa w trudnej batalii o Inowrocław.
W 1918 r. Witkowo zostało wyzwolone.
Miasto odzyskało niepodległość, przywrócono urzędowy język polski, polskie nazwy miejscowości oraz wprowadzono własny pieniądz powiatowy.
Po kilkudziesięciu latach Witkowo znowu musiało zmierzyć się z trudnym okresem naszej historii, jakim była II wojna światowa. Po jej wybuchu część ludności wysiedlono do Generalnej Guberni, a wiele osób trafiło do obozów koncentracyjnych oraz na przymusowe prace do Niemiec. W czasie trwania najstraszniejszej wojny w historii ludzkości ucierpiała znacznie dawna architektura Witkowa. Hitlerowcy zniszczyli wszystkie budynki i obiekty świadczące o obecności ludności żydowskiej na tym terenie. Istnieć przestały m.in.: synagoga oraz kirkut – cmentarz żydowski. Podczas wojny zginęli również zasłużeni mieszkańcy Witkowa. Proboszcz Kazimierz Kaźmierczak poniósł śmierć w obozie koncentracyjnym, a działacz ruchu oporu – Klemens Grygiel został rozstrzelany.
Witkowianie odegrali również ważne role w walce z okupantem. W oddziałach Armii Krajowej działał Adam Borys, który pełnił funkcję dowódcy batalionu „Parasol”. Zasłynął on jako organizator i wykonawca zamachu na „Kata Warszawy” – Franza Kutscherę. Drugi z mieszkańców Witkowa – Józef Skowron walczył w 300. Dywizjonie Bombowym im. Ziemi Mazowieckiej, z którym uczestniczył w lotach bojowych nad miasta niemieckie i francuskie, Ziemia Witkowska po długiej wojnie została ostatecznie wyzwolona spod okupacji hitlerowskiej 21 stycznia 1945r.
Po zakończeniu II Wojny Światowej Witkowo znalazło się w województwie poznańskim, w powiecie gnieźnieńskim. Przeprowadzona w 1975r. reforma administracyjna zmieniła przynależność Witkowa z województwa poznańskiego na województwo konińskie. Obecnie Gmina Witkowo wchodzi w skład Województwa wielkopolskiego i Powiatu gnieźnieńskiego. W 1995 r. część miejscowości z terenu gminy zostało wyłączonych, tworząc Gminę Powidz.
- Szczegóły
21 stycznia 1945 - Wyzwolenie Witkowa
1 marca - Narodowy Dzień Żołnierzy Wyklętych
10 kwietnia 2010 - Katastrofa Smoleńska
13 kwietnia - Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej
2 maja - Dzień Flagi Państwowej
3 maja 1791 - Święto Uchwalenia Konstytucji 3 Maja
8 - 9 maja 1945 - Dzień Zwycięstwa
1 sierpnia 1944 - Wybuch Powstania Warszawskiego
15 sierpnia 1920 - Dzień Wojska Polskiego „CUD NAD WISŁĄ”
1 września 1939 - Wybuch II Wojny Światowej - Dzień Weterana
17 września 1939 - Agresja ZSRR na Polskę
27 września 1939 - Utworzenie Polskiego Państwa Podziemnego
1 listopada - Wszystkich Świętych
11 listopada 1918 - Obchody Święta Niepodległości
13 grudnia 1981 - Ogłoszenie Stanu Wojennego
27 grudnia 1918 - Wybuch Powstania Wielkopolskiego
